淋浊
妇人年七七,数尽而经不断,此乃气血有余也,不可止之。若既绝而复来者,或伤损,或淤血,皆以两胁、少腹急痛为辨,宜四乌汤,用赤芍;其势不可止,宜八物汤加芩、连,然不可遽投,恐伤脾胃。
老年淋漓不断,因幼时气多,积久而成。经水每月二、三至者,多成崩淋,宜大剂八物汤主之。
淋漓白滑,间有如屋漏水状,下而不止,止而复来,脐下如冰者,宜香胶艾叶汤。若劳伤血气虚弱,淋漓日久者,宜胶艾汤加炒蒲黄、黄芩。如有汗,加黄 ;如虚者,加人参。
香胶艾叶汤 丁香 阿胶 艾叶 川芎 熟地 当归 白芍
血淋不断,三、五日一至,积久不愈,或因经来入房致劳,或因受气郁结所致。须视小腹痛与不痛、脾胃实与不实。若房劳所伤,宜先活血,后理其经。如小腹痛者,以归附丸治之;如小腹不痛者,以内补汤治之。如气伤,胸满迷闷,腹痛,与脾胃不实者,恐上有淤血,未可止也。宜四乌汤、归附丸、大个散、四物汤加陈、甘、桂、附,后以补宫汤、安胎饮。
内补汤 地黄 当归 川芎 白芍 橘红 茯苓 白术 甘草
大个散 半夏 陈皮 甘草 桔梗 浓朴 苏梗 香附 藿香 白芷 茯苓 菟丝子
安胎饮 白术 黄芩 地榆 甘草 熟地 当归 白芍 川芎 阿胶 艾叶 半夏
腹不痛,胃实而淋日久者,宜八物汤加芩、连,若食少者,略加陈、楂少许,或内补汤、补宫汤治之。若泻,腹不痛者,宜胃苓汤治之;若泻,腹冷痛者,宜五积散治之。若嗽而不泻者,宜二四汤治之;嗽而兼泻者,宜胃苓汤治之。大凡治血淋症,必以胃气为本,故先理胃健脾为要。如嗽急淋缓,先止其淋,勿可忽也。
胃苓汤 (又名五苓平胃散) 肉桂 白术 茯苓 猪苓 泽泻 苍术 浓朴 陈皮 甘草 生姜 大枣