经候
《素问》曰:“女子七岁,肾气盛,齿更发长;二七而天癸至,任脉通,太冲脉盛,月事以时下,故有子。”《灵枢》曰:“冲脉起于胞中,出于气街,前行于胸,伏行于背,上出颃颡,渗灌诸阳,下入于足,注诸经,为十二经脉之海,其出入偕少阴经以行,故为血海。”凡室女从幼经水未至,面色如故,饮食如常,名为石女,不在经闭成劳内论,不须服药。亦有年大自通而受孕者。
凡室女诸病,以调经为先,理气为要,每遇经至,切戒气恼,否则有症瘕之患。
室女经闭成劳,不可投通血桃仁之类,当用生血四物之剂。若骨蒸、潮热、咳嗽,脉七八至,视其肌肉消瘦之甚,药之无益。
室女经水先通后闭有二:饮食如故,面色不黄,名曰歇,非病也,不须服药;如面黄身热,不食,此因积想沉思,气郁不遂,致血枯竭而月水先闭,多成劳损,名曰童劳,非药可治,此症阴阳不和,急于配合,夫妇成欢即愈,否则十死八九,宜服补中益气汤加知、柏、生地,如咳嗽,加五味、门冬之类。
补中益气汤 人参 黄 白术 陈皮 升麻 柴胡 当归 炙甘草 生姜 大枣
室女经闭不通,五心烦热,宜四圣散。
四圣散 桃仁 当归 红花 牛膝
室女经水淋漓不断者,宜琥珀黑龙丹。
琥珀黑龙丹 五灵脂 当归 地黄 川芎 良姜
入砂锅内,用赤石脂、纸筋、盐泥封固,火 红,去火候冷,取去黑色,研细入后药: